ΚΕΙΜΕΝΟ
«Τα
Σάββατα κάνω αυτό που κάνουν όλοι... Κάνω
µόλινγκ». Τι είναι µόλινγκ; Κι από πότε
το κάνουν όλοι; Ένα σµάρι κοριτσόπουλα
γύρω στα δεκαέξι χαχανίζουν γύρω µου,
καθώς ανεβαίνουµε τις κυλιόµενες σκάλες
ενός από τα µεγαλύτερα εµπορικά κέντρα
των βορείων προαστίων. «Μόλινγκ είναι
να πηγαίνεις στο mall.
Όχι να ψωνίζεις απαραίτητα, αλλά να περνάς τη µέρα σου εκεί, χαζεύοντας. Περπατάς ανάµεσα σε όλες αυτές τις φίρµες, κάθεσαι για φαγητό στις διεθνείς αλυσίδες φαγητού, πηγαίνεις σινεµά, νοµίζεις πως δε ζεις στην Ελλάδα, πως είσαι κάπου στην Ευρώπη».
Όχι να ψωνίζεις απαραίτητα, αλλά να περνάς τη µέρα σου εκεί, χαζεύοντας. Περπατάς ανάµεσα σε όλες αυτές τις φίρµες, κάθεσαι για φαγητό στις διεθνείς αλυσίδες φαγητού, πηγαίνεις σινεµά, νοµίζεις πως δε ζεις στην Ελλάδα, πως είσαι κάπου στην Ευρώπη».
Μόλινγκ, ένας όρος
που χρησιµοποιείται διεθνώς για να
περιγράψει µια µέρα στα malls. Δηλαδή, στο
πιο εµβληµατικό αρχιτεκτόνηµα της
κατανάλωσης και της παγκοσµιοποίησης,
ένα πραγµατικό νησί µέσα στον αστικό
ιστό.
Στη
µικρή µας χώρα, τα malls ήρθαν µαζί µε το
όραµα πως η Αθήνα θα γίνει επιτέλους
µητρόπολη. Κι όπως κάθε µητρόπολη, αυτό
που της έλειπε ήταν τα malls. Το αστικό
πεδίο αναδιατάχθηκε, το δίκτυο µαζικών
συγκοινωνιών άλλαξε και µαζί του άλλαξε
oλόκληρoς ο χάρτης της πόλης. Κανείς δεν
µπορεί να πει µε σιγουριά αν η πόλη είχε
ανάγκη τα νέα υπερµεγέθη εµπορικά κέντρα
ή αν τα κέντρα είχαν ανάγκη τους πελάτες
τους. Πάντως, τα malls, υπερµεγέθη,
απαστράπτοντα, σαν διαγαλαξιακοί σταθµοί
που προκαλούν δέος, ανακατένειµαν τις
εµπορικές δραστηριότητες και δηµιούργησαν
νέες συνθήκες στην καθηµερινότητα των
κατοίκων της.
Ακριβώς
αυτή είναι η αίσθηση που επιδιώκει να
δηµιουργήσει το mall. «Δεν είναι απλώς
ένα εµπορικό κέντρο, είναι ένα σύστηµα
καταναλωτικής ζωνοποίησης που οργανώνει
µια ολόκληρη πόλη µέσα στην πόλη. Στο
εσωτερικό τους, ένα ιδιωτικό χώρο,
δηµιουργηµένο για τη βέλτιστη καταναλωτική
ανταπόκριση του κοινού, καλλιεργείται
µια νέα συλλογικότητα. Εκεί, η µόνη
δραστηριότητα που έχει θέση στο
σταµατηµένο χρόνο είναι το κάθε είδους
shopping προϊόντων, ψυχαγωγίας και κυρίως
εφήµερων αισθήσεων και εµπειριών»,
σηµειώνουν σε µία διάλεξή τους οι
αρχιτέκτονες Χρ. Χονδρός και Θ. Καφαντάρης.
Τα
malls γεννήθηκαν στις ΗΠΑ τη δεκαετία του
ʹ50 ως κλειστοί εµπορικοί χώροι µεγάλης
έκτασης, στους οποίους είχες πρόσβαση
µε το αυτοκίνητο ή µόνο µε το αυτοκίνητο.
Στην Ελλάδα όλα φτάνουν µε χρονοκαθυστέρηση.
Τα malls καθυστέρησαν µισό αιώνα. Τώρα που
πεθαίνουν στις ΗΠΑ και αντικαθίστανται
από τα Life Style Centers (ανοιχτά κέντρα πολλαπλών
δραστηριοτήτων), εµείς τα υιοθετούµε
ασµένως εδώ. Από τη Λάρισα ως την Κρήτη
και από τα Γιάννενα ως τη Θράκη, παντού
η ελληνική περιφέρεια γεµίζει malls.
Συνολικά στη χώρα µας το Αʹ εξάµηνο του
2009 προστέθηκαν περίπου 25.000 τ.µ. στα
λειτουργούντα εµπορικά κέντρα, ενώ
µέχρι το τέλος του 2010 στη συνολική
επιφάνεια των malls στην Ελλάδα θα προστεθούν
περί τα 160.000 τ.µ.
Σε
ευρωπαϊκό επίπεδο, το προσεχές έτος η
ανάπτυξη νέων εµπορικών κέντρων εκτιµάται
ότι θα υποχωρήσει στο χαµηλότερο επίπεδο
της τελευταίας πενταετίας. Θα µπορούσε
αυτό να είναι ένα ελπιδοφόρο µήνυµα για
την Ελλάδα, µια χώρα που αποθεώνει το
ιδιωτικό, περιφρονώντας βαθύτατα το
δηµόσιο; Το παρελθόν µας δεν επιτρέπει
µεγάλη αισιοδοξία. Πάντα η ανοικοδόµηση
εδώ γινόταν σε βάρος του δηµόσιου χώρου.
Στην Αµερική, αλλά και στις µεγάλες
ευρωπαϊκές πόλεις, σήµερα
προβληµατίζονταιβαθύτατα για τα malls
και τις πόλεις – υπνωτήρια και προσπαθούν
όλο αυτό να το αλλάξουν. Ολόκληρες
περιοχές της πόλης αναπλάθονται και
µετατρέπονται σε πάρκα και άλλους χώρους
δηµόσιας χρήσης. Προσπαθούν µε κάθε
τρόπο να διευκολύνουν τους κατοίκους
να ξανακατακτήσουν το κέντρο της πόλης
και να έρθουν σε επαφή µε τη φύση στην
πιο αυθεντική µορφή. Δε θα δείτε πουθενά
καινούργιες πλατείες µε πλακοστρώσεις,
παγκάκια και video walls, χωρίς ίχνος χώµατος,
όπως κάναµε εµείς µε την Οµόνοια ή το
Μοναστηράκι.
«Κάθε
µέρα στη χώρα µας ένας δηµόσιος χώρος
απελευθερώνεται ως προς το ιδιοκτησιακό
καθεστώς, τους όρους και τις προϋποθέσεις
εκµετάλλευσής του και εµπορευµατοποιείται.
Αυτό γίνεται στις παραλίες, στις πλατείες
και τους πεζόδροµους που γεµίζουν
τραπεζοκαθίσµατα, και στους αδόµητους
δηµόσιους χώρους που παραχωρούνται σε
ιδιώτες. Διατηρητέα κτίσµατα
αποχαρακτηρίζονται, η δόµηση πλησιάζει
σε απόσταση αναπνοής αρχαιολογικούς
χώρους, τα σχέδια πόλης επεκτείνονται
στα δάση, τα δάση καίγονται ή
αποχαρακτηρίζονται», γράφει η καθηγήτρια
της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ Ελένη
Πορτάλιου.
Στο
πλαίσιο έρευνας του Ινστιτούτου Αστικής
και Αγροτικής Κοινωνιολογίας του ΕΚΚΕ
για τους κοινωνικούς και χωρικούς
µετασχηµατισµούς στην Αθήνα του 21ου
αιώνα, ο Κ. Καβουλάκος εξηγεί πως η Αθήνα
έγινε η ασφυκτική πόλη του σήµερα. «Το
πρόβληµα της έλλειψης δηµόσιων χώρων
εντάθηκε και ως ένα βαθµό έλαβε νέα
µορφή κατά την τελευταία δεκαπενταετία,
και ιδιαίτερα µετά την ανάληψη της
διοργάνωσης των Ολυµπιακών Αγώνων. Στο
πλαίσιο της προσπάθειας εισόδου της
Αθήνας στον παγκόσµιο ανταγωνισµό
µεταξύ πόλεων για την προσέλκυση
επενδύσεων και την αύξηση της οικονοµικής
δραστηριότητας, υιοθετήθηκαν πολιτικές
της αποκαλούµενης «επιχειρηµατικής
πόλης», κύρια στοιχεία των οποίων είναι
η εµπορευµατοποίηση και η ιδιωτικοποίηση
των δηµόσιων χώρων, οι συµπράξεις
ιδιωτικού και δηµόσιου τοµέα και η
εξασφάλιση καλύτερων προϋποθέσεων για
ιδιωτικές επενδύσεις».
Ντ.
Δασκαλοπούλου,
Κυριακάτικη
Ελευθεροτυπία, περιοδ. Έψιλον
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
Α.
Να γράψεις στο τετράδιό σου την περίληψη
του κειµένου που σας δόθηκε. (100 - 120
λέξεις)
Μονάδες
25
Β1.
«Δεν είναι
απλώς ένα εµπορικό κέντρο…εφήµερων
αισθήσεων και εµπειριών.».
Να σχολιάσεις
το παραπάνω απόσπασµα σε µία(1) παράγραφο
80 - 100 λέξεων.
Μονάδες
8
Β2.
Να γράψεις τα δοµικά
στοιχεία και τους τρόπους
ανάπτυξης
της τρίτης(3ης)
παραγράφου.
Μονάδες
4
Β3.
Η αρθρογράφος χρησιµοποιεί ως τρόπο
πειθούς και
την επίκληση στην αυθεντία.
Να εντοπίσεις
το συγκεκριµένο τρόπο πειθούς στο
κείµενο και να αιτιολογήσεις
τη χρήση του.
Μονάδες
3
Β4.
Να εντοπίσεις τα τεκµήρια
της πέµπτης(5ης)
παραγράφου και να αναγνωρίσεις το είδος
τους.
Μονάδες
3
Β5.
Να ελέγξεις τη συνοχή
των δύο(2)
πρώτων
παραγράφων του άρθρου.
Μονάδες
2
Β6α.
βέλτιστη,
επέκταση,
ελπιδοφόρο,
περιφρονώντας,
ανοικοδόµηση:
Να γράψεις ένα αντώνυµο
για καθεµιά από τις παραπάνω λέξεις.
Μονάδες
5
Β6β.
δραστηριότητες,
δηµιούργησαν,
προσπαθούν,
αυθεντική,
απελευθερώνεται:
Να γράψεις ένα συνώνυµο
για καθεµιά από τις παραπάνω λέξεις.
Μονάδες
5
Β7.
εµβληµατικό,
παγκοσµιοποίησης,
ανταπόκριση,
καλλιεργείται
συλλογικότητα:
Από
το τελευταίο
συνθετικό
των παραπάνω λέξεων, να γράψεις δύο(2)
νέες σύνθετες
λέξεις.
Μονάδες
5
Γ.
Ως µέλος του δεκαπενταµελούς συµβουλίου
του Λυκείου σου εκπροσωπείς τους
συµµαθητές σου σε µια εκδήλωση της
περιοχής σου που έχει ως θέµα το φυσικό
περιβάλλον και την ποιότητα ζωής. Να
διαµορφώσεις µια εισήγηση
µε την οποία θα παρουσιάσεις τις
επιπτώσεις
της υπερκατανάλωσης
στον άνθρωπο
και το φυσικό
περιβάλλον προτείνοντας και τρόπους
αντιµετώπισής
τους. (500-600 λέξεις).
Πανελλαδικές
Εξετάσεις 2003
Μονάδες
40
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου