Κυριακή 22 Απριλίου 2012

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ: ΚΙΝΗΤΟ: ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΗΣ Ή ΔΙΚΤΑΤΟΡΑΣ


Τάσος Καφαντάρης Εφημ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 09/11/2003

Για τα παιδιά της ψηφιακής εποχής το κινητό τηλέφωνο ήλθε σαν μια φυσιολογική εξέλιξη. Συνηθισμένα να πληκτρολογούν με τα δύο χέρια σε παιχνιδομηχανές, πήραν στη χούφτα τους το κινητό και ξανάστησαν τη χαμένη γειτονιά. Οι αποστάσεις μέσα από τους κατακλυσμένους με αυτοκίνητα δρόμους εκμηδενίστηκαν. οι φίλοι βρέθηκαν δίπλα και οι ξένοι «κρατιούνται σε απόσταση» με το να μιλούν σε κάποιον άλλο. όταν δε θέλουν την προσέγγισή τους. Όσο για το τι λένε; Δεν χρειάζεται κανείς να το ξέρει, οσοδήποτε επιπόλαιο, ερωτικό ή χυδαίο είναι. Το πληκτρολογούν σε γραπτά μηνύματα. χρησιμοποιώντας συντομογραφίες που μόνο οι ίδιοι γνωρίζoυν.
    Βέβαια οι ειδικοί φωνάζoυν ότι αυτή η ασταμάτητη πληκτρολόγηση σε όλο και πιο λιλιπούτεια πληκτρολόγια μπορεί να οδηγήσει σε κατοπινές σοβαρές μυϊκές βλάβες και στρες... αλλά ποιος πιτσιρικάς ακούει; Ένας ολόκληρος «δικός τους» κόσμος χτίζεται μέσα από ψηφιακές συσκευές, ένας κόσμος που τροφοδοτείται πλέον καθημερινά από ήχους. τραγούδια. εικόνες. ακόμα και βίντεο-ανάλογα με το βαλάντιο. Μέσα από τον πιεσμένο χωροχρόνο του κινητού τα παιδιά ανακαλύπτουν τρόπους έκφρασης και διαφοροποίησης που αντιστοιχούν σε νέο γλωσσικό ιδίωμα.
   Κοινωνιοψυχολόγοι που προσπάθησαν να αποκρυπτογραφήσουν αυτόν τον επικοινωνιακό κυβερνοχώρο, ανακάλυψαν ότι τα γραπτά μηνύματα των κινητών είναι πολύ πιο εύγλωττα από ό,τι νoμίζoυμε και χαρακτηρίζoυν τους κατόχους τους. Οι δημιουργικοί τύποι παιδιών χρησιμοποιούν τις πιο καινοτόμες συντμήσεις λέξεων και αργκό, διαμορφώνουν ειδικά τις ρυθμίσεις και τους ήχους του κινητού τους και το κάνουν εύκολα. Τα παιδιά που έχουν μέλλον ως δάσκαλοι, υπάλληλοι και ναυαγοσώστες είναι ορθογράφοι. γνωρίζoυν πάντα πού έχουν το κινητό τους και συνηθίζoυν να το μαγκώνουν μεταξύ σαγονιού και ώμου. Όσα έχουν μέλλον σε επαγγέλματα εξουσίας (στρατιωτικοί. νομικοί. πωλητές), χρησιμοποιούν πάντα κεφαλαία γράμματα, δεν κόβουν τις λέξεις, γράφουν με συντομία, έχουν ηχηρά μηνύματα και μιλούν δυνατά στο κινητό μέσα στο λεωφορείο ή στο μετρό. Τέλος, όσα προ- διαγράφονται για κοινωνικό έργο (νοσοκόμοι, βρεφοκόμοι), χρησιμοποιούν πάντα μικρά γράμματα, χαμηλώνουν την ένταση του ήχου ή ενεργοποιούν τη δόνηση για να μην ενοχλούν και προσθέτουν στα μηνύματά τους πολλά γραφιστικά συμπληρώματα -όπως χαμογελαστά προσωπάκια.
  Οι λόγοι, λοιπόν, που όλα τα παιδιά θέλουν ένα κινητό είναι, για να χτίζoυν τον ιδιαίτερο κόσμο τους, να συμμετέχουν σε ιδεατές γειτονιές μέσα από τα δίκτυα, να είναι κοινωνικά καταξιωμένα στα μάτια των συνομηλίκων τους. να κάνουν πλάκα -ή και αντιγραφή- την ώρα του μαθήματος, να ξεφεύγουν από το διαρκή έλεγχο των γονιών τους, Οι λόγοι που οι γονείς τους σκέπτονται ή προστρέχουν να τους το προμηθεύσουν είναι συνήθως οι. αντίστροφοι. Οι γονείς της δεκαετίας του 2000 μεγαλώνουν τα παιδιά τους σε έναν διαρκώς πιο αγχοτικό και θυμωμένο κόσμο. Ιδιαίτερα οι κάτοικοι της Ευρώπης, γεννημένοι στη μονοπολιτισμική παράδοση ενός αγροτοβαρούς κρατισμού, βρέθηκαν να μάχονται με την αβεβαιότητα σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία με βιομηχανικά ωράρια. Το άγχος είναι διάχυτο παντού. η ανασφάλεια επίσης, η αγοραφοβία και η ξενοφοβία θερίζουν. Στην Ελλάδα. όπου ο εκσυγχρονισμός παραδόξως συμπίπτει με την αποβιομηχάνιση, το στρες είναι ακόμα πιο έντονο. Ο «θυμός της κοινωνίας» ξεσπάει καθημερινά με την παραμικρή αφορμή και η παραδοσιακά έντονη αξία της οικογένειας νιώθει διαρκώς και πιο απειλούμενη. Τι πιo φυσικό λοιπόν από το να θέλει ο κάθε γονιός να βρίσκεται άμεσα «κοντά» στο παιδί του, όπου κι αν βρίσκεται αυτό, όποια στιγμή και για ό, τι συμβεί;
  Αυτό όμως που ακούγεται φυσικό, είναι στην ουσία μια νευρωτική αντίδραση. μια προσπάθεια αστυνόμευσης της ζωής των παιδιών, που σε άλλα στοχεύει και σε άλλα οδηγεί. Όπως ήδη είπαμε, τα παιδιά θα κάνουν το παν να μετατρέψουν το κινητό από όργανο ελέγχου σε όργανο απελευθέρωσης, Οι γονείς θα έχουν μεν την ψευδαίσθηση ότι «είναι κοντά», αλλά τα παιδιά θα βρίσκονται όπου θέλουν με όποιον θέλουν και θα επικοινωνούν ανεξέλεγκτα με άτομα που δε γνωρίζουμε. Αυτό το όργανο που τους δωρίζουμε ως «συσκευή εντοπισμού», γίνεται στα χέρια τους μοχλός αντίδρασης, αποσταθεροποίησης του σχολικού περιβάλλοντος και ανάπτυξης μιας προσωπικότητας που θα αποφεύγει να αντιμετωπίζει τον κόσμο «πρόσωπο με πρόσωπο». Οι ειδικοί σε όλες τις μεγαλουπόλεις του κόσμου τoνίζoυν ότι το κινητό τηλέφωνο στα παιδικά χέρια μετατρέπεται σε εργαλείο προσβολής των συμμαθητών πίσω από την ανωνυμία μηνυμάτων, αλλά και σε δέλεαρ για βιαιοπραγία και ληστεία εις βάρος των παιδιών που το φέρουν επιδεικτικά.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 120-140 λέξεις.
(25μον. )
    1. α) Να ετυμολογήσετε τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:
τροφοδoτείται:
      διαφoρoπoίησης:
      εύγλωττα:
       καινοτόμες:
(4 μον.)

β) πολυπολιτισμική, ξενoφoβία: με καθεμιά από τις λέξεις να σχηματίσετε από μια περίοδο λόγου που να αναδεικνύει το περιεχόμενό τους.
(2 μον.)

Β2. Πώς επιτυγχάνεται η συνοχή των περιόδων στο παρακάτω απόσπασμα του κειμένου: «Οι λόγοι λοιπόν, που όλα τα παιδιά θέλουν ένα κινητό... ακόμα πιο έντονο». (4η παράγρ.)
(5μον.)

Β3. Στην τρίτη παράγραφο του κειμένου να προσδιορίσετε τον τρόπο/μέθοδο ανάπτυξης και τη συλλογιστική της πορεία.
(5 μον.)

Β4. Στην τελευταία παράγραφο του κειμένου να αντικαταστήσετε τις τονισμένες λέξεις με άλλες συνώνυμές τους, χωρίς να αλλοιώνεται το περιεχόμενό της.
(4 μον.)

Β5. «Οι γονείς θα έχουν μεν την ψευδαίσθηση... δε γνωρίζουμε». (τελευταία παραγρ.). Να αναπτύξετε το περιεχόμενο της περιόδου. (60-80 λέξεις).
(15 μον.)

Γ. Ποιες είναι, κατά τη γνώμη σας, οι αρνητικές επιδράσεις του κινητού στα παιδιά της μικρής ηλικίας; (400-500 λέξεις)
(40 μον.)

ΚΙΝΗΤΟ ΤΗΛΕΦΩΝΟ

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ

Επιχειρήματα υπέρ

1. Καταργεί το εμπόδιο των γεωγραφικών αποστάσεων στην επίτευξη της άμεσης επικοινωνίας.

2. Εξασφαλίζει την επικοινωνία και την ενημέρωση σε έκτακτες περιστάσεις και επείγουσες περιπτώσεις, που αντιμετωπίζει ο χρήστης καθημερινή ζωή.

3. Αναβαθμίζει τις πληροφοριακές δυνατότητες του σύγχρονου ανθρώπου, αφού παρέχει μεγάλο εύρος λειτουργιών και εξυπηρετήσεων (ενημέρωση για ψυχαγωγικές επιλογές. πληροφορίες για το χρηματιστήριο κ.λπ.

4. Καθιστά το περιεχόμενο της επικοινωνίας απόλυτα ιδιωτικό και καλύπτει. έτσι. τις προσωπικές ανάγκες του ατόμου.

5. Παρέχει το αίσθημα της ασφάλειας στους γονείς, που μπορούν να επικοινωνούν άμεσα με τα παιδιά τους, μειώνοντας τις ανησυχίες τους σε μια εποχή έξαρσης της εγκληματικότητας.

6. Αυξάνει τη βιωσιμότητα μικρών ομάδων ή ατόμων, καθότι τους δίνει περισσότερες ευκαιρίες κινητοποίησης εξωτερικών πόρων ή συνεργασίας με άλλους, όταν και μόνο εμφανίζεται η ανάγκη.

7. Ευνοεί την ανάπτυξη κοινοτήτων βάσει χαρακτηριστικών των μελών και όχι βάσει περιοχής και, άρα, ενδυναμώνει θεσμούς όπως η οικογένεια και οι εθνικές ομάδες αντί των πόλεων ή των σχολείων.

8. Επιτρέπει στους οργανισμούς και στις επιχειρήσεις να:
·         ενσωματώνουν σε μεγαλύτερο βαθμό απομακρυσμένες ή κινούμενες μονάδες και να
·         ανταποκρίνονται σε πελάτες με μεταβαλλόμενη διεύθυνση.

9. Διευκολύνει την ανάπτυξη διαπροσωπικών «μικροσυστημάτων» που ανατρέπουν καθιερωμένες ιεραρχικές δομές με κίνητρο την υπερκέραση της γραφειοκρατίας.

10. Γεφυρώνει το «πληροφοριακό χάσμα» μεταξύ προηγμένων και τριτοκοσμικών χωρών με την ευχερή εγκατάσταση κεραιών κινητής τηλεφωνίας και στα πιο δυσπρόσιτα ή απομακρυσμένα μέρη.

11. Επιτρέπει στο χρήστη να συνδυάζει ρόλους που διαφορετικά θα απαιτούσαν την ταυτόχρονη παρουσία του σε διαφορετικά μέρη και να διατηρεί επαφές με τους άλλους ανεξάρτητα από το χώρο στον οποίο κινείται.

12. Παρέχει τη δυνατότητα στο άτομο να ζει και να εργάζεται χωρίς την ανάγκη αυστηρής τήρησης σαφών χρονοδιαγραμμάτων και προγραμματισμένων συναντήσεων, γιατί
·         ρευστοποιεί το χρόνο.
·         επιτρέπει τη συνεχή αναπροσαρμογή του χρόνου της και
·  αποσβήνει το αίσθημα ενοχής και ασυνέπειας σε περιπτώσεις ενδεχόμενων καθυστερήσεων.

Επιχειρήματα κατά

1. Υποκαθιστά την αμεσότητα της επικοινωνίας και μειώνει, έτσι, τη θετική επίδραση της κοινωνικής προσέγγισης, που διασφαλίζει η συνεύρεση, η αλληλεπίδραση.

2. Στο πλαίσιο λειτουργίας της οικογένειας οι συνέπειες μπορεί να αποβούν αρνητικές, γιατί:
·         η αίσθηση της επίτευξης μιας άμεσης μορφής επικοινωνίας μπορεί να γίνει αίτιο αποξένωσης του παιδιού από την οικογένεια.
·         οι γονείς αναπτύσσουν μια υπερπροστατευτική διάθεση ή μεταθέτουν στο κινητό τις γονεΐκές ευθύνες.
·         επιβαρύνει την οικογένεια με πρόσθετα και περιττά οικονομικά έξοδα.

3. Η διαπροσωπική επικοινωνία μπορεί να εκφυλιστεί σε μια διαδικασία που καταλήγει να διαμορφώνει μια προσωπικότητα που θα συνηθίζει να αποφεύγει να αντιμετωπίζει τον κόσμο «πρόσωπο με πρόσωπο»

4. Αρνητικές αποβαίνουν συχνά οι συνέπειες της καταχρηστικής αξιοποίησης του κινητού τηλεφώνου στη σχολική ζωή. Γιατί:
·         αποσταθεροποιεί το σχολικό περιβάλλον, παρακωλύοντας την παιδευτική διαδικασία
·  μετατρέπεται σε μέσο καταξίωσης των μαθητών στη συνείδηση των συνομηλίκων τους.

5. Οι επιβαρύνσεις στη σωματική υγεία δεν μπορεί να θεωρηθούν αμελητέες. Οι ειδικοί υποστηρίζουν πως:
·         η διαρκής πληκτρολόγηση από την παιδική ηλικία, ιδιαίτερα σε μικρού μεγέθους συσκευές, μπορεί να προκαλέσει μυϊκές βλάβες
·    τα κινητά λειτουργούν σαν «μικροσκοπικοί φούρνοι και εκπέμπουν ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία σε ένα φάσμα συχνοτήτων που επηρεάζει την εγκεφαλική λειτουργία (ιδιαίτερα στις μικρές ηλικίες που τα εγκεφαλικά κύτταρα αναπτύσσονται

6. Η ευχέρεια που παρέχεται στην αποστολή μηνυμάτων, με την σύντμηση των λέξεων και την κωδικοποίηση της επικοινωνίας, επηρεάζει αρνητικά τη γλωσσική έκφραση και εθίζει στη συνθηματολογική χρήση του λόγου.

7. Η ευχερής και ελκυστική χρήση του κινητού ως ηλεκτρονικού παιχνιδιού:
·         μεγιστοποιεί την εξάρτηση του παιδιού από το τεχνολογικό μέσο
·  οδηγεί στην απομόνωση και καλλιεργεί την εσωστρέφεια, σε βάρος της κοινωνικότητας του παιδιού.

Ι.Ε.Π.: Οι νέοι φάκελοι υλικού για Αρχαία Ελληνικά, Λογοτεχνία και Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου

Ι.Ε.Π.: Οι νέοι φάκελοι υλικού για Αρχαία Ελληνικά, Λογοτεχνία και Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου