Σάββατο 16 Μαρτίου 2013

Ο Καιάδας του κοινωνικού αποκλεισμού


Η πρώτη περιδιάβαση στους δρόμους σκανδιναβικής χώρας πριν από χρόνια γέννησε την απορία: μα τόσα άτομα με αναπηρία;
Γρήγορα κατάλαβα πως εκεί οι άνθρωποι αυτοί δεν ζουν κρυμμένοι στα σπίτια τους, αποκλεισμένοι από κάθε δραστηριότητα. Στη χώρα μας, αντίθετα, ασκείται μείζων αποκλεισμός. Ακριβείς αριθμοί δεν είναι διαθέσιμοι, αφού οι ανάπηροι δεν καταγράφηκαν ποτέ, όμως με βάση διεθνή δεδομένα φτάνουν το 10% του πληθυσμού. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα των Ατόμων με Αναπηρία, πληροφορηθήκαμε συγκλονιστικά στοιχεία. Κάθε χρόνο 4.000 άνθρωποι στην Ελλάδα καθίστανται παραπληγικοί λόγω της απουσίας προστασίας της ζωής και ακεραιότητας στο οδικό δίκτυο και στους χώρους εργασίας. Επιδόματα εξευτελιστικού ύψους παίρνουν μόλις 130.000 από ένα συνολικό αριθμό που ίσως αγγίζει τους 500.000 βαριά αναπήρους. Η ανεργία στους ικανούς προς εργασία αναπήρους φτάνει το 80%. Εκτός εκπαίδευσης βρίσκονται 180.000 παιδιά με αναπηρίες και σοβαρές μαθησιακές δυσκολίες. Μόνο 500 παιδιά με αυτισμό από τα 30.000 πηγαίνουν σε κάποιο ειδικό κέντρο. Υπάρχουν μόλις 200 κρεβάτια σε δημόσια κέντρα αποκατάστασης από τα 2.000 που χρειαζόμαστε. Οι ανάπηροι βιώνουν τον αποκλεισμό από την εκπαίδευση, την αδυναμία πρόσβασης σε θέατρα, κινηματογράφους, μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους, δημόσιες υπηρεσίες, μέσα μαζικής μεταφοράς (στοιχεία από τον «Ριζοσπάστη», 3/12/2006).
Η μεγαλύτερη όμως προσβολή των ατόμων με αναπηρία είναι η εκ του πονηρού προσπάθεια της πολιτείας να αποποιηθεί την ευθύνη κοινωνικής πολιτικής. Το κράτος πρόνοιας έχει ορισμένες απαράβατες υποχρεώσεις και δεν μπορεί να γίνει ανεκτή η μετακύλισή τους στην οικογένεια, στις εθελοντικές οργανώσεις ή στους ιδιωτικούς φορείς. Φυσικά, οι πολίτες εντασσόμενοι σε εθελοντικές οργανώσεις μπορούν να παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής μέριμνας, και αυτή είναι πολύτιμη εκδήλωση μιας κοινωνίας αλληλεγγύης. Από την άλλη, οι ιδιώτες, ως φορείς επιχειρηματικής δραστηριότητας, παρέχουν αμειβόμενες υπηρεσίες υγείας. Δικαιολογούνται όμως από τον εθελοντισμό και την ελεύθερη αγορά οι περικοπές στις κοινωνικές παροχές που πλήττουν με σφοδρότητα τις οικογένειες των ατόμων με αναπηρία; Φυσικά όχι. Και όμως, οι διοικήσεις ιδρυμάτων και ειδικών σχολείων προτρέπονται να επιβάλλουν πληρωμή στους γονείς των παιδιών με αναπηρία, εργαζόμενοι σε πολλά τέτοια σχολεία μένουν επί μήνες απλήρωτοι, βασικές υγειονομικές ανάγκες των αναπήρων μένουν ακάλυπτες.
Η αντιμετώπιση των αναπήρων δεν είναι θέμα φιλανθρωπίας, είναι θέμα βαθύτατα πολιτικό. Η πρόσβαση των αναπήρων σε υγεία, πρόνοια, ειδική αγωγή, φροντίδα, αποκατάσταση και ψυχική υγεία είναι κοινωνικό δικαίωμα συνταγματικής περιωπής. Η κοινωνία των πολιτών οφείλει ως τέτοιο να το αντιμετωπίζει και να το απαιτεί. Η κοσμική φιλανθρωπία και οι μικροπολιτικές φιέστες μοιάζουν με ριάλιτι που αναζητούν στο δράμα των αναπήρων να συνδυάσουν την υψηλή τηλεθέαση με την επίφαση κοινωνικής ευαισθησίας.
Κωστής Παπαϊωάννου, εφ. Τα Νέα, 11/12/2006
Ο Κωστής Παπαϊωάννου είναι τέως πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ι.Ε.Π.: Οι νέοι φάκελοι υλικού για Αρχαία Ελληνικά, Λογοτεχνία και Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου

Ι.Ε.Π.: Οι νέοι φάκελοι υλικού για Αρχαία Ελληνικά, Λογοτεχνία και Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου