Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2014

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ: Σιγά µην τους τα δώσω…

ΚΕΙΜΕΝΟ
Παντελής Μπουκάλας
Σιγά µην τους τα δώσω

[..] Και βέβαια, η διαφήµιση µας διδάσκει ηθική, αλλά από άλλους δρόµους και µε άλλους τρόπους. Μας εθίζει στην ηθική της επιβολής, της «νίκης», του κέρδους, της φιλαυτίας και της µισανθρωπίας.
Τυπικότατο δείγµα, δύο εντελώς πρόσφατα διαφηµιστικά «τηλεδράµατα» τυχερού παιγνιδιού: Στη µια περίπτωση κάποια γιαγιά και στην άλλη ένα ζευγάρι κερδίζουν επιτέλους «τα εκατοµµύρια των ονείρων τους», χάρη στην εύνοια της ξυστής τύχης. Ξαφνιασµένοι ακόµη, (δηλαδή, όντας ακόµη εντός εαυτού), καταπιάνονται µε τη διανοµή των κερδών σε συγγενείς και φίλους: τόσα θα πάρει το ένα παιδί, τόσα το άλλο, τόσα τα εγγόνια, τόσα τααδέλφια, να µη µείνει κανένας παραπονεµένος, να µη µείνει κανένας απρόσκλητος στην καλή την ώρα.
Γρήγορα όµως η επαφή των χεριών τους µε τα «σπαρταριστά» πεντοχίλιαρα τους καθιστά έξαλλους, αφού τους κλέβει τον αυθεντικό τους εαυτό, τους κλέβει δηλαδή τους συγγενείς και τους φίλους. Παραζαλισµένοι από την Κίρκη των χρηµάτων, µεταµορφώνονται σταδιακά και τελικά διακόπτουν τη νοητή διανοµή και λένε το µεγάλο όχι: «Σιγά µην τους τα δώσω». Το χαιρέκακο γελάκι που συνοδεύει αυτήν την απόφασή τους αποκαλύπτει ότι αισθάνονται απολύτως ικανοποιηµένοι από την έγκαιρη ανάνηψή τους, χάρη στην οποία διασώθηκαν από
την ανοησία της σπατάλης, από τη φρίκη της φιλίας, από το έγκληµα της γενναιοδωρίας - από τον κατά βάθος εαυτό τους εντέλει.
«Σιγά µην τους τα δώσω». Έτσι απλά, απλούστατα, µε πέντε λέξεις που η σηµασία τους προτείνεται σαν φυσική, δίκαιη και αυτονόητη, καταπατούνται αισθήµατα, περιφρονούνται δεσµοί καρδιακοί, νοθεύεται το αίµα και καταλύονται οι σχέσεις που αυτό καθιερώνει. Υψώνονται λοιπόν (και βέβαια, όχι ανεπαισθήτως παρά εν γνώσει και υπερηφάνως) τείχη γύρω από τον τυχερό, που θα τον χωρίσουν από το πλήθος των δικών του, από την ανάγκη τους αλλά και από την αγάπη τους.
Το ολιγόλεκτο - δήθεν χαριτωµένο - διαφηµιστικό σλόγκαν δεν πρωτοτυπεί βέβαια, απλώς παραδίδει σε µορφή εύπεπτη µιαν ολόκληρη τεχνική βίου. Το εκπεµπόµενο ιδεολογικό µήνυµα δεν έχει τη δυνατότητα να αιφνιδιάσει ή να ξενίσει το ανθρώπινο περιβάλλον, το οποίο εµφανίζεται ήδη έτοιµο να το υποδεχθεί και να το ενστερνιστεί, χάρη και στην έντονη προεργασία που έχει υποστεί από τους πολιτικούς, τις συντεχνίες και τα είδωλα που ασταµάτητα παράγει και ακόρεστα καταναλώνει η γυάλινη οθόνη. Το µοντέλο της «νέας εποχής» - τις ενσαρκώσεις του οποίου τις βλέπουµε και τις ακούµε να κηρύσσουν τα νεοκυνικά διδάγµατά τους από ποικίλα πόστα - δεν συγχωρεί την ευαισθησία, τη γενναιότητα και το δόσιµο, αλλά προτείνει σαν θεµελιακή προϋπόθεση της επιτυχίας τον έρωτα του εγώ και την εχθρότητα προς τους άλλους. Αλλά ποιες κοινωνίες, ποιες κοινότητες ανθρώπων µπορεί να συστήσει η «ωµοθυµία»;
Από την εφηµερίδα Καθηµερινή

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

Α. Να αποδώσετε την περίληψη του παραπάνω κειµένου σε 100 περίπου λέξεις.
Μονάδες 25

Β1. Ποια είναι η ηθική που διδάσκει η διαφήµιση σύµφωνα µε το συγγραφέα; (80 – 100 λέξεις)
Μονάδες 10



Β2. Αλλά ποιες κοινωνίες, ποιες κοινότητες ανθρώπων µπορεί να συστήσει η «ωµοθυµία»; Να σχολιάσετε την φράση. (80 - 100 λέξεις)
Μονάδες 10
Β3. Να βρείτε από ένα συνώνυµο για τις λέξεις: ξαφνιασµένοι, µεταµορφώνονται, χαιρέκακο, ακόρεστα.
Μονάδες 4

Β4. Να βρείτε τα συνθετικά των παρακάτω λέξεων και να φτιάξετε όσες περισσότερες νέες σύνθετες λέξεις µπορείτε από το πρώτο συνθετικό: φιλαυτίας, µισανθρωπίας, γενναιοδωρίας, πρωτοτυπεί.
Μονάδες 4
Β5. α) Ποια είναι η συλλογιστική πορεία που ακολουθεί ο συγγραφέας στο κείµενο;
β). Ποια είναι η δοµή της τέταρτης παραγράφου;
Μονάδες 7

Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
1. Ο συγγραφέας αναφέρεται στην ηθική του εγωισµού και του ατοµικισµού που προπαγανδίζει η διαφήµιση. Σε µια οµιλία σας (450 - 500 λέξεις) που θα εκφωνήσετε σε εκδήλωση της Ένωσης Ελλήνων Καταναλωτών να αναφερθείτε:
Α. Στις αρνητικές συνέπειες της διαφήµισης,
Β. Στους τρόπους µε τους οποίους θα µπορούσε να προστατευθεί ο πολίτης- καταναλωτής από τις αρνητικές αυτές συνέπειες.
Μονάδες 40


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ι.Ε.Π.: Οι νέοι φάκελοι υλικού για Αρχαία Ελληνικά, Λογοτεχνία και Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου

Ι.Ε.Π.: Οι νέοι φάκελοι υλικού για Αρχαία Ελληνικά, Λογοτεχνία και Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου