ΓΕΛΙΟ: ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

  

 

  Το γέλιο που εκδηλώνεται με τις συσπάσεις των μυών του προσώπου αποτελεί μια αρχέγονη κραυγή που εκφράζει την ευχάριστη συναισθηματική κατάσταση αυτού που γελάει.

Γιατί οι άνθρωποι γελούν σήμερα όλο και λιγότερο

-Υποφέρουν από την «ασθένεια» της σοβαροφάνειας. Για τους περισσότερους ανθρώπους το γέλιο λειτουργεί μέσα από μια σχέση ανωτερότητας, για αυτό και γελούν όταν βλέπουν κάποιον, που τον θεωρούν κατώτερό τους, να κάνει και ανόητο.
-Υπάρχει δυσπιστία στις σχέσεις των ανθρώπων κι έτσι λείπουν οι εκφράσεις αυθορμητισμού, επομένως, και το γέλιο.
-Οι άνθρωποι αποφεύγουν να (χαμογελούν), για να καλύψουν τα συναισθήματα της ντροπής ή της νευρικότητας, όταν το περιβάλλον δεν τους είναι οικείο. Επομένως, δεν (χαμο)γελούν λόγω του φόβου και της ανασφάλειας που νιώθουν.
-Η ζωή είναι δύσκολη και απαιτητική. Το άγχος κυριαρχεί στον κοινωνικό, στον επαγγελματικό χώρο, στην καθημερινή ζωή. Οι γρήγοροι ρυθμοί της ζωής και το κλίμα ανταγωνισμού δεν αφήνουν περιθώρια ψυχικής και σωματικής χαλάρωσης' έτσι, οι άνθρωποι είναι συνοφρυωμένοι και νευρικοί λόγω των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν και λόγω του άγχους τους να προλάβουν να ανταποκριθούν σε όλες τις υποχρεώσεις τους.
-Χαρακτηριστικό της εποχής αποτελεί η αποξένωση. Δεν υπάρχει ελεύθερος χρόνος να βρεθεί κάποιος με τους φίλους του και τους οικείους και να νιώσει ευχάριστα.
-Τα παιδιά παίζουν και διασκεδάζουν απομονωμένα, μέσω της τεχνολογίας, κι όχι μαζί με συνομήλικούς τους μέσα σε παρέες που προσφέρουν ευκαιρίες για γέλιο.

Ο καθοριστικός ρόλος του γέλιου στη ζωή των ανθρώπων

-Αποτελεί μια μορφή επικοινωνίας σε μη λεκτικό επίπεδο. Αυτός που γελάει θέλει να πληροφορήσει τους άλλους για την ευχάριστη συναισθηματική κατάσταση στην οποία βρίσκεται.
-Έχει σπουδαίο κοινωνικοποιητικό ρόλο. Ένας άνθρωπος γελά 30 φορές περισσότερο όταν βρίσκεται μαζί με άλλους παρά όταν είναι μόνος του. Επιπλέον, είναι πολύ πιο αποδεκτός από το περιβάλλον κάποιος που (χαμο)γελάει από κάποιον που έχει σοβαρό και βλοσυρό ύφος, εφόσον με το γέλιο δείχνει πιο ανοιχτός και φιλικός.
-Οι διαπροσωπικές και οι κοινωνικές σχέσεις διευκολύνονται με το χιούμορ: οι παρεξηγήσεις μπορούν να λυθούν με ένα καλοπροαίρετο αστείο αλλά και δεσμοί φιλίας ξεκινούν λόγω της κοινής αίσθησης του χιούμορ.
-Απελευθερώνει τον άνθρωπο από τις κοινωνικές συμβάσεις που απαιτούν τυπικότητα και καθωσπρεπισμό στις διαπροσωπικές σχέσεις.
-Χρησιμοποιείται -μάλλον υποσυνείδητα- με στόχο την εξουσία, την υπακοή. Μπορεί π.χ. να χρησιμοποιείται από αυτούς που έχουν εξουσία, για να ελέγξουν τους κατώτερούς τους.
-Συμβάλλει στη διατήρηση της συνοχής επαγγελματικών ομάδων'  χρησιμοποιείται από ειδικούς ψυχολόγος, σε μεγάλες εταιρείες, ως «όπλο», προκειμένου να συσφιχθούν οι  σχέσεις, να υπάρχει κοινός τρόπος επικοινωνίας μεταξύ των μελών της ομάδας, ώστε να αποδίδει η συνεργασία τους και να εργάζονται παραγωγικά.
-Συμβάλλει στην ψυχική υγεία του ατόμου. Προσφέρει ψυχική ανακούφιση, βοηθά τον άνθρωπο να απαλλαγεί από το άγχος, την κατάθλιψη, τη μελαγχολία, αφού του δίνει την αίσθηση ότι έχει τον έλεγχο των πραγμάτων, όσο δύσκολα κι αν είναι. Ακόμη, απαλλάσσει τον άνθρωπο από δυσάρεστες σκέψεις και τον κάνει χαρούμενο και αισιόδοξο.
-Σύμφωνα με τον Φρόιντ το γέλιο απελευθερώνει την ένταση: ο κόσμος γελά όταν έχει νευρικότητα ή όταν ανακουφίζεται ξαφνικά από και που τον δεσμεύει.
-Παρατείνει τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου' έχει ευεργετικές συνέπειες στον οργανισμό του ανθρώπου, επειδή κάνει καλό στην καρδιά, στο αναπνευστικό και στην πίεση. Ένας άνθρωπος που γελάει εισπνέει περισσότερο οξυγόνο και εκπνέει περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα. Επίσης, με το γέλιο τίθενται σε κίνηση εκατοντάδες μύες του σώματος και εκκρίνονται από τον εγκέφαλο ουσίες, όπως η ενδορφίνη, που συμβάλλουν στην ευεξία του ανθρώπινου οργανισμού.
-Διδάσκει τους ανθρώπους με τον πιο ευχάριστο τρόπο, μέσα από το θεατρικό είδος της κωμωδίας, πώς να διορθώσουν τα ελαττώματά τους και ταυτόχρονα τους διασκεδάζει.
-Έχει παιδαγωγική αξία και βοηθάει στη μάθηση.

Πώς θα κυριαρχήσει το γέλιο στη ζωή των ανθρώπων

-Σαρκάζοντας ο καθένας τον ίδιο του τον εαυτό και γελώντας με αυτόν.
-Αντιμετωπίζοντας τις καταστάσεις σαν να συμβαίνουν για πρώτη φορά και σκεπτόμενοι πάντα θετικά.
-Διαβάζοντας κόμικς, γελοιογραφίες και χιουμοριστικά βιβλία, αφού ο συνδυασμός κειμένου και εικόνας μπορεί να προκαλέσει το γέλιο και να βοηθήσει τον άνθρωπο να αποβάλει τη σοβαροφάνειά του.
-Μέσω της σάτιρας και της κωμωδίας, στο θέατρο και την τηλεόραση, μπορούν οι άνθρωποι να γελάσουν με συμβάντα της καθημερινής ζωής, μια και τα προβάλλουν με έξυπνο και αστείο τρόπο ασκώντας σε αυτά καλόπιστη κριτική.
-Λειτουργεί στην Αθήνα «Κλινική Γέλιου», η οποία εφαρμόζει ασκήσεις χαλάρωσης και πρακτικές που «θεραπεύουν» σώμα, νου και συναίσθημα. Ασκεί τους «ασθενείς» στο να αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες  τους με περισσότερο χαμόγελο / γέλιο.

Γιατί το γέλιο είναι απαραίτητο στη σχολική ζωή

-Ένας μεγάλος αριθμός μαθημάτων επαναλαμβάνεται κάθε μέρα καθιστώντας τη σχολική ζωή μονότονη.
-Οι μαθητές γίνονται νευρικοί και οξύθυμοι, αφού έχουν κι άλλες ασχολίες εκτός σχολείου: μαθήματα ξένων γλωσσών, μαθήματα σε φροντιστήρια, αθλητισμό, μουσική κτλ., κι έτσι δεν συμπληρώνουν τις απαραίτητες ώρες ύπνου.
-Απομακρύνει από τον μαθητή την αίσθηση του άγχους και του ελέγχου από τους εκπαιδευτικούς. Συμβάλλει στην επικοινωνία μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητή, αφού επιτρέπει τη σύσφιξη των σχέσεων και το συναισθηματικό τους δέσιμο.
-Μια αστεία φράση, ένα ανέκδοτο κατά την ώρα του μαθήματος δημιουργεί ψυχική ευφορία και ευχάριστη ατμόσφαιρα, ώστε να μπορέσουν να παρακολουθήσουν το μάθημα με ανανεωμένο ενδιαφέρον.
-Εξαλείφει το κλίμα του ανταγωνισμού μεταξύ των μαθητών, αφού αναπτύσσουν καλές διαπροσωπικές σχέσεις.
-Αλλάζει την εικόνα του σχολείου ως θεσμού' οι μαθητές δεν το αντιμετωπίζουν ως ένα αυταρχικό αλλά ως ένα φιλικό και οικείο περιβάλλον.

Με ποιες προϋποθέσεις το γέλιο εξασφαλίζει μια ευχάριστη και δημιουργική ατμόσφαιρα στην τάξη

-Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να διαθέτουν χιούμορ, πέρα από την επιστημονική τους κατάρτιση, για να το χρησιμοποιούν ως παιδαγωγικό μέσο και να κάνουν το μάθημα πιο ευχάριστο και πιο κατανοητό, όταν πρέπει να διδαχθούν δύσκολες έννοιες.
-Δεν θα πρέπει να συνοδεύεται από την ειρωνεία του εκπαιδευτικού απέναντι στους μαθητές ή και το αντίστροφο.
-Τα αστεία που γίνονται κατά τη διάρκεια του μαθήματος σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να ξεπερνάει τα όρια και να διαταράσσουν την ομαλή εξέλιξη του μαθήματος.
-Όταν το γέλιο δεν είναι κακόηθες και δεν προσβάλλει τον άλλο, ασκεί ευεργετική επίδραση στη σωματική και ψυχική υγεία. Αυτό, όμως, προϋποθέτει συναίσθημα, καλή διάθεση και ανθρωπιά.